گردشگری شبانه تعطیل

گردشگری شبانه ژانر سابقه داری از گردشگری است که نمونه آن را در بیشتر کلانشهرهای دنیا می توان دید. شاخه پرطرفداری که مشغله کاری زیاد افراد در طول روز باعث به وجود آمدن آن شده و فرصتی را فراهم کرده است تا گردشگران بتوانند در ساعت استراحت شبانه شان به تفریح و گشت و گذار بپردازند. با این حال، این شاخه پرطرفدار گردشگری تا به حال به طور جدی در دنیا پیگیری نشده است.

به گزارش خبرگزاری میراث فرهنگی، در حال حاضر بیش از 95 درصد اماكن تفریحی، رستوران‌ها و مراكز گردشگری طبق قانون نیروی انتظامی و اماكن بعد از 12 شب بسته بوده و به جز چند بوفه محدود دیگر هیچ رستوران و مكانی به متقاضی خدمات ارائه نمی‌دهد. این درحالی است كه در بیشتر شهر‌های توریست‌پذیر به ویژه كلان شهر‌ها گردشگران در ساعات بعد از نیمه شب به مقصد می‌رسند. در این حالت چنانچه مسافر  تغذیه‌ای با خود نداشته باشد باید تا باز شدن مغازه‌ها و شروع ساعت كاری صبر كند.

از سوی دیگر نیاز به یك مكان تفریحی امن برای گذراندن اوقات فراغت پس از نیمه شب در شهر‌ها نیاز اساسی جوامعی به حساب می‌آید كه بیشتر جمعیت آن را جوانان تشكیل می‌هند.

اسماعیل قادری،كارشناس گردشگری در این باره به CHN می گوید: «گردشگری شبانه با رویكرد تفریحی در حال حاضر هم انجام می‌شود اما هیچ برنامه‌ای برای آن وجود ندارد. این درحالی است كه اگر متولیان برنامه ریزی جدی برای آن نداشته باشند این تفریحات از اماكن عمومی به درون خانه‌ها كشیده شده و علاوه بر ایجاد مزاحمت برای همسایگان تبعات اجتماعی منفی خواهد داشت.»

او با اشاره به اینكه افراد بسیاری از كلان‌شهرها را افراد شاغل و كارمندانی تشكیل می‌دهند كه بعد از ساعات كاری نیازمند تفریح هستند، می گوید: «در كلان شهری مانند تهران با جمعیت 8 میلیون نفر، افراد بسیاری شاغل و برخی دانشجو و دور از خانواده‌ هستند كه برای سپری كردن اوقات بیكاری خود در شب نیاز به مناطق عمومی امن دارند. اما نگاهی كه امروزه در رابطه با این موضوع در جامعه ما وجود دارد یك نگاه امنیتی است در حالی كه با تغییر دیدگاه‌ها با رویكرد فرهنگی، می‌توان از این فرصت علاوه بر تفریح برای آموزش و فرهنگ سازی در جوانان نیز استفاده كرد که این كار نیاز به یك طرح مطالعاتی دارد و باید بر اساس آمار جمعیت شهر‌ها و انجام نیاز سنجی از آنها برای اوقات فراغت،مكان‌های عمومی در این خصوص با لحاظ امنیت در نظر گرفته شود.»

قادری با بیان اینكه نیروی انتظامی و شهرداری متولیان اصلی در این زمینه هستند می گوید: «شهردای می‌تواند برخی مراكز خود را برای این موضوع در شهر فعال كند و نیروی انتظامی هم با نظارت خود امنیت منطقه مورد نظر را تامین كند. چون اجرای این طرح در جلب گردشگر موثر است و یكی از مشكلات گردشگران خارجی در ایران نبودن گردشگری شبانه اعلام می شود. درصورتی كه این طرح اجرا شود باعث افزایش مدت اقامت گردشگران خارجی در ایران شده و به رونق گردشگری در داخل كشور كمك می‌كند.»

رقیه حاتمی‌پور، مدیر یکی از آژانس‌های تهران که نخستین مبتکر طراحی تور های شبانه تهرانگردی است هم در این باره می گوید: «طراحی تورهای یک روزه طبیعت‌گردی یا بازدید از اماکن تاریخی و باستانی شهر و موزه‌ها می‌تواند بهترین حالت یک تور کوتاه نیم روزی باشد که برای استفاده کارمندان و شاغلان هم مناسب است. البته این تورها تا ساعت 12 شب که مناطق گردشگری طبق قانون اماکن، نیروی انتظامی و میراث فرهنگی فعال هستند برگزار می‌شود و بعد از آن زمان عملا هیچ توری نمی‌تواند فعالیت کند.»

او درباره مزیت‌های برگزاری تورهایی در خارج از ساعت قانونی اماکن می گوید: «در شب هم می‌توان مانند روز از زیبایی‌های طبیعت استفاده کرد. از طرفی از آنجایی که در شب از ترافیک، شلوغی و آلودگی طول روز خبری نیست با آرامش بیشتری می توان از مناطق گردشگری و طبیعی بهره برد.»

او با اشاره به ضرورت وجود اماکن ارائه خدمات به گردشگر در ساعات بعد از 12 شب می گوید: «نه تنها برای برگزاری این گونه تورها باز بودن مراکز خدماتی ضرورت دارد بلکه برای مسافرانی که نیمه شب از سفر می‌آیند حداقل باید مغازه‌ای برای تهیه مواد خوراکی باز باشد.اما متاسفانه چنین امکانی به جز چند بوفه محدود در برخی پایانه‌های حمل و نقل بین شهری در سطح شهر دیده نمی شود. البته در همه جای دنیا همه مغازه‌ها و هتل‌ها تا صبح به ارائه خدمات نمی‌پردازند اما همیشه تعدادی از آنها در محل‌های پر رفت و آمد فعال هستند که این موضوع را در ایران با نظارت نیروی انتظامی و اداره اماکن در برخی هتل‌ها و رستوران‌های مورد اعتماد در میادین اصلی و مبادی ورودی شهر می‌توان انجام داد.»

الهام مرادی

بخش گردشگری تبیان